.png){kind=logo}
Báo cáo ESG là cách để các tổ chức, doanh nghiệp chứng tỏ họ đang thực hiện việc tích hợp vấn đề phát triển bền vững vào quản lý doanh nghiệp và chứng minh đó là một phần quan trọng trong quá trình kinh doanh của mình. Với yêu cầu cao về khả năng đo lường kết quả và tính định lượng cao của việc thực hành ESG tại doanh nghiệp, hướng tới phục vụ quá trình ra quyết định của nhà đầu tư, vấn đề báo cáo về ESG có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Hơn thế nữa, báo cáo ESG còn phải được thực hiện bằng ngôn ngữ thống nhất, cho phép người sử dụng thông tin báo cáo có thể đánh giá và so sánh giữa các tổ chức thực hiện khác nhau. Điều này dẫn đến sự ra đời của các khung khổ (frameworks) và chuẩn mực (standards) báo cáo ESG.
Khung khổ báo cáo ESG chủ yếu đưa ra các nguyên tắc và tập trung vào những vấn đề chung (như loại thông tin cần thu thập, cách cấu trúc thông tin…); thiết lập bối cảnh và những mục tiêu có thể lượng hoá được. Trong khi đó, chuẩn mực báo cáo đi vào những nội dung mang tính kỹ thuật hơn và đặc ra những yêu cầu cụ thể (như chỉ tiêu đo lường liên quan đến từng chủ đề báo cáo). Các khung khổ và chuẩn mực báo cáo ESG cần được sử dụng cùng nhau để đảm bảo tính thống nhất, có thể hiểu và so sánh được của các thông tin trình bày, dù những thông tin đó mô tả về những doanh nghiệp, tổ chức khác nhau.
Hiện nay, có một số khung khổ báo cáo ESG lớn mà doanh nghiệp có thể áp dụng trên tinh thần tự nguyện. Việc áp dụng khung khổ nào tuỳ thuộc vào mục tiêu ESG của công ty và đối tượng sử dụng thông tin mà họ hướng tới (Bloomberg Law, 2022). Các khung khổ báo cáo đáng chú ý bao gồm:
- Khung khổ của Uỷ ban Chuẩn mực kế toán về phát triển bền vững (SASB): khung khổ hướng dẫn cụ thể cho từng ngành, lĩnh vực; được sử dụng chủ yếu nhằm giúp các công ty đại chúng xác định tính trọng yếu về mặt tài chính của các thông tin liên quan đến phát triển bền vững để công bố cho cơ quan quản lý và công chúng.
- Khung khổ của Hiệp ước Toàn cầu Liên hợp quốc (UNGC): khung khổ dựa trên nguyên tắc với mục đích khuyến khích các doanh nghiệp trên toàn cầu áp dụng các chính sách phát triển bền vững và có trách nhiệm về mặt xã hội, và báo cáo kết quả thực hiện. UNGC đưa ra 10 nguyên tắc trong 4 lĩnh vực: quyền con người, lao động, môi trường và chống tham nhũng.
- Khung khổ của Đội đặc nhiệm về Công bố thông tin tài chính liên quan đến khí hậu (TCFD): khung khổ khuyến nghị về công bố thông tin tài chính liên quan đến khí hậu có thể áp dụng cho các tổ chức thuộc mọi ngành /lĩnh vực và vùng lãnh thổ. Các tổ chức có thể dựa trên những khuyến nghị này để xây dựng các báo cáo có tính nhất quán và có khả năng so sánh.
Một điểm chung đáng chú ý của các khung khổ báo cáo này là hầu hết chúng đều yêu cầu đánh giá tính trọng yếu (materiality), ngoại trừ khung khổ UNGC. Đối với việc báo cáo ESG, việc lựa chọn các chỉ tiêu đo lường để công bố thông tin của công ty cần có sự liên hệ với tính trọng yếu về tài chính nhằm phù hợp với mục tiêu sử dụng (thông tin) của nhà đầu tư cũng như những đối tượng có lợi ích liên quan khác.
Về các chuẩn mực báo cáo ESG, có thể kể đến:
- Sáng kiến báo cáo toàn cầu (GRI): chuẩn mực do tổ chức GRI đưa ra, giúp các doanh nghiệp, chính phủ và các tổ chức khác hiểu và truyền đạt thông tin về tác động họ tạo ra với những vấn đề như biến đổi khí hậu, quyền con người và tham nhũng. Tập trung vào tính minh bạch và sự tham gia của các bên liên quan, Chuẩn mực GRI bao gồm các chuẩn mực chung (universal standards) – có thể áp dụng với mọi doanh nghiệp và đưa ra hướng dẫn về báo cáo thông tin theo ngữ cảnh và quản lý các chủ đề trọng yếu; và các chuẩn mực theo chủ đề cụ thể (topic-specific standards) – sử dụng để báo cáo cụ thể đối với với những vấn đề trọng yếu theo ba nhóm chủ đề là kinh tế, môi trường và xã hội. Đây được xem là chuẩn mực báo cáo được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay khi có đến 82% trong số 250 công ty lớn nhất thế giới đang áp dụng.
- Chuẩn mực báo cáo phát triển bền vững châu Âu (ESRS) được Liên minh châu Âu (EU) xây dựng (thông qua Nhóm tư vấn báo cáo tài chính châu Âu – EFRAG), hướng đến độc giả mục tiêu là nhiều đối tượng có lợi ích liên quan (trong đó bao gồm nhà đầu tư).
- Chuẩn mực công bố thông tin tài chính liên quan đến phát triển bền vững: tháng 11/2021, Quỹ Chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS) thông báo thành lập Ủy ban Chuẩn mực phát triển bền vững quốc tế (ISSB) nhằm phát triển một nền tảng chung toàn diện trên toàn cầu về chuẩn mực công bố thông tin phát triển bền vững. Với mục tiêu khắc phục trở ngại lớn nhất hiện nay khi thực hiện công bố, đối chiếu và so sánh thông tin ESG là sự tồn tại và áp dụng đồng thời nhiều khung khổ, chuẩn mực báo cáo ESG với cả những điểm trùng lặp và khác biệt, ISSB hướng tới hợp nhất các khung khổ và chuẩn mực công bố thông tin phát triển bền vững quan trọng nhất trên thế giới hiện nay (hình 1.6). Quá trình hợp nhất này cùng với việc tiếp tục nâng cao tính chuẩn hóa của dữ liệu ESG có thể cho phép các thành viên thị trường đánh giá chính xác hơn vai trò của các nhân tố ESG trong việc tạo giá trị dài hạn, từ đó tạo điều kiện cho việc đưa ra các quyết định đầu tư ESG tự tin hơn (Cifrino, 2023).
Tháng 6/2023, ISSB đã công bố hai chuẩn mực đầu tiên là IFRS S1 – Yêu cầu chung về công bố thông tin tài chính liên quan đến phát triển bền vững, và IFRS S2 – Công bố thông tin liên quan đến khí hậu.
Nguồn: Phòng Quản lý nghiên cứu khoa học-SRTC
