
Cơ sở pháp lý và cấu trúc quy chế
Quy chế được ban hành trên cơ sở các văn bản pháp luật nền tảng gồm:
- Nghị định số 158/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 về chứng khoán phái sinh (Nghị định 158);
- Thông tư số 58/2021/TT-BTC ngày 12/7/2021 hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định 158;
- Các quy định liên quan đến hoạt động niêm yết và giao dịch hợp đồng tương lai.
Về bố cục, Quy chế bao gồm 4 chương, 38 điều, quy định chi tiết về:
- Quy định chung;
- Niêm yết hợp đồng tương lai;
- Giao dịch hợp đồng tương lai;
- Xử lý vi phạm.
Nội dung |
Quy chế cũ |
Quy chế mới |
1. Tăng cường kênh quản lý lệnh giao dịch |
Chỉ có hệ thống nhập lệnh tiêu chuẩn |
- Kênh nhập lệnh khẩn cấp (Khoản 6 Điều 3) để đảm bảo liên tục giao dịch khi có sự cố - Bổ sung tham số close-out (Khoản 10 Điều 3 và Điều 36) cho tài khoản bị hạn chế giao dịch, tăng khả năng kiểm soát rủi ro |
2. Chuẩn hóa mã giao dịch |
Mã được quy định theo chuẩn riêng từng hệ thống |
- Chuẩn hóa mã giao dịch (Điều 6) theo tiêu chuẩn thống nhất với hệ thống KRX - Quy định lộ trình chuyển đổi mã giao dịch (Điều 38) rõ ràng, đảm bảo tính liên tục và nhất quán |
3. Cải tiến cơ chế khớp lệnh |
Lệnh ATO/ATC được ưu tiên hơn lệnh LO |
- (Điều 22): Dự thảo điều chỉnh thứ tự ưu tiên của lệnh ATO và lệnh ATC - Quy định rõ nguyên tắc chuyển đổi lệnh MTL thành lệnh LO |
4. Giao dịch thỏa thuận |
Quy định còn chung chung, ít linh hoạt |
Bổ sung nguyên tắc thực hiện giao dịch thỏa thuận, tăng tính minh bạch (Điều 26) |
5. Bổ sung thông tin nhà đầu tư |
Không yêu cầu chi tiết |
(Điều 23, Điều 27): Yêu cầu cung cấp thông tin |
6. Đơn giản hóa quy trình liên quan đến trái phiếu |
Áp dụng công thức hệ số chuyển đổi |
Bỏ công thức, thay bằng danh sách trái phiếu do VSDC công bố |
Ý nghĩa của dự thảo Quy chế
Dự thảo Quy chế không chỉ đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật của hệ thống công nghệ thông tin KRX mà còn góp phần nâng cao hiệu quả quản lý thị trường chứng khoán phái sinh. Các thay đổi trong quy chế giúp:
- Tăng tính minh bạch: Thông tin nhà đầu tư và mã giao dịch được chuẩn hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho giám sát và thống kê.
- Giảm thiểu rủi ro: Các quy định về tham số close-out và kênh nhập lệnh khẩn cấp giúp kiểm soát tốt hơn các tình huống bất ngờ.
- Thúc đẩy thanh khoản: Cơ chế khớp lệnh và giao dịch thỏa thuận được cải tiến, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư.
Kết luận
Quy chế Niêm yết và Giao dịch Hợp đồng Tương Lai là một bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam. Với các sửa đổi và bổ sung phù hợp, quy chế không chỉ đáp ứng yêu cầu của hệ thống công nghệ thông tin KRX mà còn góp phần xây dựng một thị trường minh bạch, hiệu quả và bền vững. Đây là tiền đề để thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam tiếp tục phát triển, thu hút sự tham gia của cả nhà đầu tư trong nước và quốc tế.
Phòng Truyền thông và Công nghệ tổng hợp
Nguồn tham khảo: Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX)